Van voedselverspilling naar voedseltransitie: ketensamenwerking

Ons huidige voedselsysteem zit vol paradoxen. Aan de ene kant is het verantwoordelijk voor grote problemen zoals ontbossing, voedselverspilling en een enorme CO₂-uitstoot. Aan de andere kant biedt het ons meer keuze en voedselzekerheid dan ooit tevoren. Joris Lohman beschrijft in Boter, Kaas en Havermelk een reis door deze complexe wereld. Een van zijn meest treffende voorbeelden is het verhaal van Belgische kuikens in Ivoorkust: 

“Dus de kuikens die hier voor mijn ogen in kisten de deur uit rollen, zijn 24 uur geleden gelegd door een Belgische kip, toen op een vrachtwagen geladen, naar een vliegveld (Brussel? Schiphol?) gereden, vervolgens op een vliegtuig gezet naar Abidjan, daar overgeladen op een vrachtwagen die dezelfde rit van ruim vier uur heeft afgelegd als wij net in ons busje, over die hobbelwegen, om vervolgens hier uitgebroed te worden, ingeënt, in dozen geladen en terug op zo’n vrachtwagen, over die hobbelwegen, om afgeleverd te worden bij een lokale pluimveehouder?” 

Dit verhaal illustreert hoe ver voedsel tegenwoordig reist, maar ook hoe inefficiënt en ongezond dat voor onze planeet kan zijn. “Het voedselsysteem is verschrikkelijk, maar tegelijkertijd is het beter dan ooit,” zegt Lohman. Dat is precies de kern: het systeem biedt ongekende mogelijkheden voor verbetering, maar we moeten het anders aanpakken.

Geen polarisatie, maar samenwerking

Het landbouw- en voedseldebat verzandt vaak in polarisatie, waarbij tegengestelde standpunten de boventoon voeren. In zijn boek Boter, Kaas en Havermelk laat Joris Lohman zien dat deze schijnbare tegenpolen – de tech-optimisten (“tovenaars”) en de ecologische sceptici (“profeten”) – eigenlijk dichter bij elkaar staan dan we denken. Beide groepen streven naar een duurzamer voedselsysteem, maar verschillen in hun benadering. Lohman benadrukt dat samenwerking tussen deze groepen de sleutel is. Zoals hij zegt: “Als je echt iets voor elkaar wilt krijgen, ga je samenwerken.”

“Als je echt iets voor elkaar wilt krijgen, ga je samenwerken.”

Na vijftien jaar reizen door de voedselketen en het geven van honderden ‘transitiecolleges’ heeft Joris Lohman diepgaand inzicht verworven in de complexiteit van ons voedselsysteem. Van biodynamische boerderijen tot mega-varkensslachterijen en van futuristische broederijen tot topkeukens – hij heeft alles gezien. Lohman stelt dat de voedseltransitie haalbaar is, maar alleen als we sectoren overstijgen en samenwerken. Hij pleit voor een focus op de thema’s die er écht toe doen, zoals duurzame landbouwpraktijken, het verminderen van voedselverspilling en de verbetering van gezondheid voor mens en planeet. In plaats van polarisatie, is gerichte actie met impact noodzakelijk.

Wil je meer weten over de inzichten van Joris Lohman en hoe jij of jouw bedrijf kan bijdragen aan de voedseltransitie? Download nu gratis het eerste hoofdstuk van zijn boek Boter, Kaas en Havermelk en ontdek hoe wij gezamenlijk kunnen werken aan een duurzamer voedselsysteem. Alleen samen kunnen we de uitdagingen van ons voedselsysteem aanpakken en zorgen voor een toekomst waarin de voedselketen niet alleen functioneert, maar ook floreert.

Nadat ik al jarenlang actief ben in de voedselsector, dacht ik dat ik het meeste wel gezien had. Maar Boter, Kaas en Havermelk heeft me echt verrast met nieuwe inzichten en perspectieven. Het boek biedt een frisse blik op de uitdagingen en kansen binnen ons voedselsysteem. Het is wat mij betreft een onmisbare bron van kennis en zou verplichte kost moeten zijn voor iedereen die in de sector werkt.” – Jelte van Kammen, CEO Harvest House

Download het gratis hoofdstuk van Boter, Kaas en Havermelk en ontdek hoe samenwerking de sleutel is tot een duurzamer voedselsysteem.