Jawel, verandering begint wél bij jou – bij wie anders?
Is dit het nou?
Je bent jong en je wil wat – of eigenlijk, zo jong ben je niet meer, en je wil nog steeds wat maar je zit ook vast in een systeem, bijvoorbeeld een baan, en je komt er steeds meer achter dat je helemaal niet zoveel te willen hébt. Je werkt bij een fijn bedrijf, hebt leuke collega’s en doet medium interessant werk – en ergens in je achterhoofd roept bijna dagelijks een stemmetje, dat verdacht veel op de stem van jouw jongere zelf lijkt: is dit het nou? Kan/wil/moet ik niet iets méér betekenen voor de wereld? Klinkt dit herkenbaar? Grote kans van wel, anders was Rutger Bregmans Morele ambitie nooit zo’n bestseller geworden. Steeds meer mensen voelen dat ze in hun professionele leven wel iets ‘meer’ zouden willen doen, maar ze weten niet hoe. Bregman speelt daarop in met zijn oproep om onze banen, onze carrières in te zetten voor een betere wereld. Hij houdt ons een spiegel voor en stelt de vraag: zet jij je talent op dit moment in voor de dingen die ertoe doen? Investeer jij je kostbare (werk)tijd in iets waar de rest van de wereld, en toekomstige generaties, ook iets aan hebben?
Je werkt bij een fijn bedrijf, hebt leuke collega’s en doet medium interessant werk – en ergens in je achterhoofd hoor je bijna dagelijks een stemmetje roepen ‘is dit het nou’?
Ja maar, de overheid
Bregmans boek is een bestseller, maar kreeg ook veel kritiek. Veel van die kritiek zou je kunnen lezen als verkapte ‘smoezen’ om geen gehoor te hoeven geven aan deze oproep tot meer morele ambitie (een oproep die RB natuurlijk niet hoogstpersoonlijk in zijn eentje heeft bedacht, maar in meer kringen te horen is). Een veelgehoord commentaar is bijvoorbeeld: waarom moet ik, individu, aan de bak om de wereld te verbeteren, terwijl bedrijven/de overheid buiten schot blijven? Klinkt als een valide vraag, maar beantwoord dan ook de vervolgvraag: wie werken er eigenlijk bij die bedrijven en overheden? Precies, individuen. Als die nou allemaal tegelijkertijd gehoor geven aan Bregmans oproep, dan kan er wel degelijk op de juiste plekken aan de juiste knoppen worden gedraaid. En ja, natuurlijk is dat makkelijker gezegd dan gedaan, maar is dat echt een goed argument om vooral maar te blijven doen wat je altijd deed?
Waarom moet ik, individu, aan de bak om de wereld te verbeteren?
Niet wijzen, maar wijzer worden
Bij Food Hub zetten we al jaren in op wat nu zo hip ‘morele ambitie’ heet. In al onze programma’s gaan we uit van de veranderkracht van één mens, één boer, één werknemer, één individu. We proberen zoveel mogelijk weg te blijven uit de discussie ‘wiens schuld’ het is dat het (voedsel)systeem niet meer functioneert. De vraag wie er nou écht aan de knoppen van het systeem draait, is voor ons niet zo relevant. Veel belangrijker is de vraag: wat ga jij morgen doen om het beter te maken? En jij, en jij, en jij? We geven bedrijven de tools om hun werknemers te laten bijdragen aan die belangrijke transitie, of we leiden individuele boeren op tot veranderaars. En we hebben de afgelopen jaren genoeg bewijs verzameld dat die aanpak werkt.
De laatste tijd zien we vooral prachtige dingen gebeuren bij de Net Positive Academy, waar jonge professionals van bijvoorbeeld Cargill, Unilever, het ministerie van LNV (of zeggen we nu al LVVN?) Deloitte, Achmea en Vermaat aan deelnemen, die worden aangemoedigd om buiten de vastgeroeste denkwijzen van de industrie te gaan. En misschien denk je nu: huh, grote bedrijven?!* Daar komt de verandering toch niet vandaan? Realiseer je dan dat ook bij al die ‘grote bedrijven’ mensen werken. En dat verandering van individuen komt, want elk bedrijf en elke overheid bestaat uit individuen. Morele ambitie handen en voeten geven, dat is wat we doen, nu al zes edities lang. Rutger, lees je mee?!
*Sowieso is de Net Positive Academy niet alleen voor ‘grote bedrijven’ bedoeld. Ook van kleinere bedrijven en organisaties en NGO’s, zoals Food Cabinet, WWF en MVO Nederland, deden er al werknemers mee.
In september en november starten er nieuwe edities van de Net Positive Young Academy.